På forskingspolitisk seminar i 2022 spurde Forskarforbundet om vi har råd til å forske. Spørsmålet vart følgt av eit anna, vel så viktig spørsmål: Har vi råd til å la vere, spør Ragnhild Lied.

Kvart år går den norsk stat glipp av store inntekter som følgje av svart økonomi og arbeidslivskriminalitet. Dette undergrev den økonomiske stabiliteten, skadar lovlydige bedrifter og trugar arbeidstakarrettar, skriver Ragnhild Lied.

Ved årets kommuneval stiller tusenvis av kandidatar frå ulike parti til val. Ved å gjere det, tek dei ikkje berre ansvar for demokrati og folkestyre, dei tek også ansvar for dei tenestene som innbyggjarane har krav på, og med rette har høge forventningar til, skrivar Ragnhild Lied.

Emosjonelle krav og belastningar i møte med menneske har i for stor grad blitt rekna som «ein naturleg del av jobben», skriver Ragnhild Lied.

I Utsynsmeldinga ligg det fleire tiltak som samla kan pålegge universiteta og høgskulane å tenke meir kortsiktig enn klokt er. Dette vil eg åtvare mot. Kunnskapspolitikken må ha større ambisjonar enn å dekke kortsiktige her-og-no-behov i arbeidslivet, skriver Ragnhild Lied.

Den siste tida har vi fått klare varsler om at den kjønnsnøytrale tilnærminga som gjennomsyrer samfunnslivet, kan få skadelege følgjer for kvinner, skriver Ragnhild Lied.

Helsepersonellkommisjonen overleverte utgreiinga si i form av ein NoU. Den gir ein god og heilskapleg analyse av behovet for personell og kompetanse i helse- og omsorgstenestene fram mot 2040, skriver Ragnhild Lied.

Kvifor skal vi ha meir liberale innleigereglar for helsesektoren? Anten snakkar vi her om politisk sjølvskading eller om eit politisk dobbeltspel, skrivar Ragnhild Lied.

Sentralbanken følgjer planane sine, og aukar renta meir enn godt er. Argumenta for høgare rente er der, men banken må ikkje vere så standhaftig at vanlege folk ikkje klarer å følgje med, skriver Ragnhild Lied.

I desse dagar har tusenvis av studentar strøymt til universitet og høgskular. Men tilbyr samfunnet dei unge gode nok studievilkår, enten det gjeld studiekvalitet eller studiefinansiering? Det gjer vi neppe, skrivar Ragnhild Lied..

Kan høgt sjukefråvær skuldast at vi har forsømt det psykososiale arbeidsmiljøet? Etter alt å døme er svaret ja, skriver Ragnhild Lied.

Det er allereie no hard kamp om arbeidskrafta her til lands. I framtida blir kampen om kompetansen endå tøffare. Den viktigaste faktoren med tanke på å rekruttere kompetanse er lønn, skriver Ragnhild Lied.

Koronapandemien har vist at førebygging er ei politisk grein med liten prestisje. Her blir det ikkje delt ut medaljar, og alle taper, skriver Ragnhild Lied.

Relasjonar til menneske er ein viktig og givande del av arbeidet for mange yrkesgrupper, men samtidig kan høge emosjonelle krav bli ei arbeidsmiljøbelastning, skriv Ragnhild Lied.

Vi ønsker det nye raudgrøne fleirtalet lykke til med jobben å meisle ut ny politikk for Norge. Det trengst på ei rekkje område, skriv Ragnhild Lied.

Når samfunnet står overfor problem ein ikkje rår med, kjem det  gjerne to politiske svar. Det eine: La oss få det inn i skulen. Det andre: La oss få det på «data».

Dei har høg kompetanse og fagkunnskap, og er like viktige for verdiskapinga som verfta og oljen. Dei er uunnverlege for utdanning og kompetanse, for tryggleiken vår, for helsa vår og for framtida vår. Dei er så uunnverlege at ein ansvarleg streik «måtte» stoppast etter få dagar, skriver Unio-leder Ragnhild Lied.

Denne våren vart klimameldinga handsama av Stortinget. Det skulle vise seg å vere ein trist affære. Dei ulike partia si handsaming av den viktigaste saka i vår tid, gir ikkje grunnlag for stor optimisme. Men alt håp er ikkje ute.

Ifølge ei undersøking frå Sverige svarte heile 36 prosent av svenske arbeidstakarar at dei hadde gått på jobb medan dei var sjuke fordi dei ikkje hadde hatt råd til å vere borte. Berre fire prosent av dei norske arbeidstakarane sa det same.

Alle vil ha ein best mogeleg helse- og omsorgssektor. Somme trur visst at berre konkurransen er stor nok, så blir tenestene betre. Det held ikkje som medisin for god velferd, skriver Unio-leder Ragnhild Lied.

Mange slagord blir tatt i bruk i ei slags overtru på at berre næringslivet får bestemme meir over utdanninga, blir ­kreativiteten og kvaliteten betre både i arbeidslivet og i utdanningane.

Vi høyrer det stadig: Førebygging er betre enn reparasjon. Ikkje minst når det gjeld arbeidsmiljø og helse. Men det kan ofte vere langt frå preik til praksis.

I ettertid har det blitt reist spørsmål om stenginga av skular og barnehagar var for drastisk, skriv Ragnhild Lied.

Det er kanskje å håpe for mykje: Men kanskje innser ein del høge og mørke næringslivsfolk no kor avhengige dei er av staten, styresmaktene og av dei offentleg tilsette, skriv Ragnhild Lied.